Mleko owcze w serowarstwie – zapomniane i niedoceniane
Mleko owcze w serowarstwie – niedoceniany skarb
Mleko owcze w serowarstwie wykorzystywane jest od maja do końca września. Skala produkcji jest stosunkowo niewielka i ogranicza się do produkcji regionalnej. Właśnie z tych powodów, tak trudno o dostęp do świeżego mleka owczego, ale również wysokiej jakości, świeżych wyrobów serowarskich. Jednak jest nadzieja. W Polsce powoli zaczynają odżywać gospodarstwa zajmujące się hodowlą owiec oraz przydomowe serowarnie. Wszystko za sprawą konsumentów, którzy powoli wracają do korzeni oraz zaczynają doceniać wyroby tradycyjne i ekologiczne.
W Polsce, mleko owcze w serowarstwie wykorzystywane jest głównie do produkcji Oscypków. Szacuje się, że ponad 70% mleka owczego zostaje przerobiona właśnie na te sery. Należy jednak pamiętać, że w Polsce możemy znaleźć również inne, serowe specjały. Na bazie mleka owczego produkowane są również Bundz, czyli miękki ser, Bryndza, a także Redykołków.
W Europie mleko owcze w serowarstwie jest bardziej popularne i doceniane ze względu na niepowtarzalny smak i aromat. Najbardziej znanymi gatunkami serów są: Pecorino (Włochy), Feta (Grecja), Roquefort (Francja) i Manchego (Hiszpania).
Z serowarskiego punktu widzenia stanowi ono najbardziej wartościowy i wdzięczny surowiec. Jest ono bogatym źródłem wielu składników o dużej wartości odżywczej.
Mleko owcze – jego skład i właściwości
Mleko owcze posiada kolor idealnie biały lub biały z odcieniem żółtawym, delikatny, słodkawo-orzechowy smak oraz świeży zapach. Kremowa barwa mleka staje się bardziej intensywna wraz ze wzrostem ilości tłuszczu. Skład chemiczny, tak jak w przypadku mleka krowiego waha się w zależności od rasy, pory roku, okresu mleczności i paszy.
W porównaniu z mlekiem krowim posiada znacznie więcej suchej masy, w tym tłuszczu i kazeiny. Jest bogatsze w witaminy, szczególnie rozpuszczalne w wodzie, aminokwasy, a także składniki mineralne. Mleko owcze jest dużo bardziej kaloryczne w porównaniu z mlekiem krowim i kozim.
Kuleczki tłuszczu znajdujące się w tym mleku są znacznie większe i równomierniej rozprzestrzenione, w porównaniu do tych w mleku krowim czy kozim. W efekcie mleko owcze charakteryzuje się trzy razy dłuższym czasem postoju śmietanki. Wykazuje również lepsze właściwości bakteriostatyczne, dlatego do samoczynnego ukwaszenia potrzebuje nawet kilku dni w temperaturze pokojowej.
Przy produkcji wymagana jest znacznie większa ilość podpuszczki, a otrzymany skrzep jest gęsty i zwięzły. Wydajność sera jest prawie dwa razy większa niż z mleka krowiego.
Wartości odżywcze mleka owczego
Skład mleka | Owcze | Krowie | Kozie |
Woda | 80,9 g | 87,5 g | 87,3 |
Sucha masa | 17 g | 12,5 g | 14,5 |
Tłuszcz | 7 g | 3,5 g | 4,1 g |
Białko | 6 g | 3,3 g | 3,2 g |
Cukier mlekowy (laktoza) | 5,1 g | 4,6 g | 4,4 g |
Wartość energetyczna | 107 kcal | 64 kcal | 68 kcal |
Witamina C | 4 mg | 1 mg | 1 mg |
Witamina B1 | 0,070 mg | 0,036 mg | 0,030 mg |
Witamina B2 | 0,360 mg | 0,170 mg | 0,133 mg |
Witamina B3 | 0,40 mg | 0,10 mg | 0,25 mg |
Witamina B9 (kwas foliowy) | 5 mcg | 5 mcg | 1 mcg |
Witamina B12 | 0,60 mcg | 0,40 mcg | 0,10 mcg |
Witamina A (retinol ) | 50 mcg | 36 mcg | 68 mcg |
Witamina D | 0,18 mcg | 0,03 mcg | 0,11 mcg |
Wapń | 193 mg | 118 mg | 130 mg |
Fosfor | 158 mg | 85 mg | 127 mg |
Magnez | 18 mg | 12 mg | 14 mg |
Żelazo | 0,1 mg | 0,1 mg | 0,1 mg |
W dziale „Teoria” zawarliśmy całą podstawową wiedzę dotyczącą serowarstwa. Koniecznie zapoznaj się z tym działem.
Zajrzyj do naszego działu „Przepis na ser”. Umieściliśmy tam wiele ciekawych i prostych przepisów na domowe sery świeże, sery dojrzewające i sery pleśniowe.
Koniecznie zerknij do naszego SKLEPU. Znajdziesz tam drewniane deski, które pozwolą w wyjątkowy sposób zaprezentować Twoje sery.
Bibliografia:
Licznerski J.: PRAKTYCZNE SEROWARSTWO, PWT Warszawa 1951